Ergenlerde İnternet Kullanımı

Çocukların teknolojiyle artık çok erken yaşta tanışması, ilerleyen dönemlerde dijital dünyaya ve internet kullanımına adaptasyonlarını hızlandırmaktadır. İnternete erişimin kolaylaşması ve akranların dijital dünyadaki payı, ergenin hayatında internetin önemli bir yer edinmesine zemin hazırlar. Bazı araştırmalarda, internet ve bilgisayar kullanımının bağımlılık yaratmadığı sürece merak duygusunu artırdığı, kavramsal ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirdiği, problem çözme yetisini desteklediği belirtilmektedir.

İnternet kullanımında belirleyici ve sorumlu kişi çoğunlukla ebeveyndir. Ebeveynler, kullanım sınırlarının nerede başladığını ve nerede bitmesi gerektiğini iyi bilmelidir. Zaman zaman “çocuğum telefona bağımlı” gibi ifadeler duyarız ancak dijital kullanımın bağımlılık sayılabilmesi için bazı kriterler vardır: ekran başında geçirilen sürenin sürekli artması, dikkatini başka bir işe vermekte zorlanma, sürekli çevrim içi olma isteği, temel ihtiyaçlarını sürdürmede güçlük yaşama ve buna eşlik eden fiziksel belirtilerin artması bağımlılığın işaretleri olabilir.

Peki internet neden ergenin hayatında bu kadar önemlidir? Ergenler bir gruba ait olmak isterler. Sosyal iletişimde zorlanan ergenler için internet, iletişimi kolaylaştıran bir ara alan sağlar. Bilgisayar oyunları ya da sosyal medya ortamları, akıcı ve hızlı uyaranlar sunduğundan, ergenin karmaşık duygusal dünyasında zaman zaman bir duygu düzenleyici (regülatör) işlevi görebilir.

Bu noktada akla şu sorular gelir: Bu kullanımın riskleri nelerdir ve neler yapılmalıdır? En zorlayıcı kısım genellikle zaman yönetimidir. Aile içi gerilimler artabilir, ergenin karşılaştığı içerikler yaşına uygun olmayabilir. Mahremiyetin zedelenmesi, bağımlılık gelişimi, cinsellik ya da ticari istismar gibi tehlikeler söz konusu olabilir. Ayrıca, uzun süre ekran karşısında kalmak fiziksel açıdan da zorlayıcı hale gelir.

Tüm bunların yanında, çocukların ve ergenlerin gelecekte iyi bir dijital ayak izi oluşturmaları da büyük önem taşır. Dijital ayak izi, bireyin internet üzerinde bıraktığı izler, yani sosyal medya paylaşımlarından yorumlarına, beğenilerinden arama geçmişine kadar uzanan dijital kimliğidir. Bu ayak izi, gelecekte eğitim, iş ve sosyal yaşamda kişinin nasıl algılanacağını etkileyebilir. Bu yüzden ergenlerin çevrim içi davranışlarında farkındalık kazanmaları, neyi paylaştıklarının ve hangi izleri bıraktıklarının bilincinde olmaları gerekir. Dijital dünyada sorumlu, saygılı ve güvenli bir varlık göstermek; hem kendini korumanın hem de geleceğe daha güvenle adım atmanın bir parçasıdır.

Bütün bunları tamamen önlemek ya da kusursuz biçimde kontrol etmek her zaman mümkün değildir, ancak en aza indirmek mümkündür. Bunun için çocukla sürekli iletişimde kalmak, yakın arkadaşlarını ve oyun arkadaşlarını tanımak, güvene dayalı bir ilişki kurmak önemlidir. Ergenin sadece ekranda değil, günlük yaşamda da sosyalleşmesi teşvik edilmelidir. İlişki başlatma ve sürdürmede zorlanan ergenler için sosyal iletişim beceri gruplarına katılım desteklenebilir. Ayrıca ekran süresi makul biçimde sınırlandırılarak sağlıklı bir denge kurulabilir.

Kaynak: Kim Korkar Ergenlikten / Kitap